44055474 -021
info@pejvakrayan.com

تهران، فلکه دوم صادقیه، بلوار آیت الله کاشانی، بعداز خیابان نجف زاده فروتن، پلاک 19، طبقه 3

بازرسی ادواری جایگاه CNG، مقایسه روش التراسونیک و هیدروستاتیک

اهمیت بازرسی ادواری مخازن و جایگاه های CNG

 

بازرسی ادواری جایگاه CNG و مخازن گاز خودرو از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. اهمیت ایمنی مخازن یا سیلندرهای CNG در خودروهای گاز سوز، بدلیل ریسک خطرات جانی و مالی بالا، موجب گردیده است تا علیرغم انجام تست های متعدد در حین تولید این مصنوعات، تست و بازرسی دوره ای این مخازن مطابق با استانداردهای بین المللی و داخلی، نظیر ISO6406 و یا استاندارد ملی 6792  ISIRI الزامی گردد.

 

هدف  از انجام بازرسی های ادواری این مخازن، اطمینان از سلامت و صحت کارکرد آنها می باشد. در طی فرآیند تست و بازرسی، وجود هر گونه نشتی  و یا ترک در قسمت داخلی بدنه مخزن یا سیلندر شناسایی می شود. میزان خوردگی و ضخامت دیواره این مخازن محاسبه می گردد و در نهایت امکان استفاده یا عدم استفاده مجدد از این مخازن تشخیص داده شود.

 

پس از گذشت سال ها از نصب اولین مخازن CNG بر روی خودروها و متاسفانه بعضا انفجارهای هولناکی که به وقوع پیوسته است؛ وقت آن رسیده که تمامی این مخازن مورد بازرسی ادواری قرار بگیرند. مخازن مستعمل و معیوب کنار گذاشته شوند و با مخازن جدید جایگزین گردند.

 

انفجار این مخازن می تواند با خسارت های بعضا جبران ناپذیر جانی و مالی همراه باشد. اگر مخزنی در جایگاه سوختگیری منفجر شود، خسارت وارد شده به جایگاه هزینه بسیار زیادی دارد و حتی ممکن است که یک جایگاه به کلی از بین برود. از سوی دیگر افراد حاضر در جایگاه نیز مورد صدمات شدید جسمی و روحی قرار گیرند.

 

لذا می بایست مراکز انجام تست ادواری در استان ها و شهرهای مختلف کشور استقرار یافته و به انجام دقیق بازرسی های ادواری مخازن و سیلندرهای CNG کارکرده که بر روی خودروها نصب هستند بپردازند.

بازرسی ادواری جایگاه CNG بازرسی ادواری جایگاه CNG و مخازن گاز خودروبازرسی ادواری جایگاه CNG و مخازن

 روش های معمول بازرسی ادواری مخازن گاز و جایگاه های cng

 

دو روش بسیار مهم و معمول در زمینه  بازرسی ادواری مخازن گاز و جایگاه های  cng، شامل تست هیدرواستاتیک و تست آلتراسونیک می باشد.

 

الف- تست هیدروستاتیک

در این روش، مخزن با آب پر شده و حدود 30 ثانیه تحت فشاری معادل 1.5 برابر فشار کاری نگه داشته می شود و سپس تخلیه  می گردد. اگر مخزن دارای نشتی باشد، آب از محل نشتی خارج می شود. از سوی دیگر، اگر عیوب داخل دیواره آن در حد زیادی  پیشرفت کرده باشد، با توجه به اینکه در این روش مخزن تا مرز انفجار  تحت فشار بالا قرار می گیرد، احتمال منفجر شدن آن  وجود دارد. تست هیدرواستاتیک  قادر به شناسایی ترک های کوچکتر،  تعیین میزان خوردگی و کاهش ضخامت دیواره این مخازن نمی باشد.

 

ب- تست التراسونیک

در روش تست آلتراسونیک، از امواج فراصوت برای تست استفاده می گردد. به نحوی که بدنه مخزن تحت تابش این امواج قرار می گیرد و تقریبا تمام عیوب احتمالی عرضی و طولی داخل دیواره مخزن شناسایی می گردد.

در روش بازرسی آلتراسونیک، علاوه بر شناسایی عیوب داخلی، میزان ضخامت دیواره تعیین می گردد و خوردگی های ایجاد شده تشخیص داده می شود. همه داده ها و مقادیر بدست آمده بصورت اتوماتیک با مقادیر استاندارد مقایسه می گردد و در صورت عدم تطابق ، مخازن معیوب جداسازی می گردد.

 

 

معایب تست هیدروستاتیک

 

  • عدم تعیین ضخامت بدنه مخزن و پایش خوردگی
  • قابلیت تشخیص سوراخهای ریز Pin Holes وجود ندارد،
  • ترکهای داخلی تشخیص داده نمی شود.
  • سرعت این روش نسبت نسبت به سیستم های تست آلتراسونیک اتوماتیک بسیار پایین است.
  • خطرات بکارگیری این تست به دلیل فشارهای بالا و امکان انفجار این مخازن در زمان تست

از سال 1997 در کشورهای پیشرفته دنیا، استفاده از تست غیرمخرب آلتراسونیک بعنوان انقلاب تکنولوژیکی معرفی گردید و  جایگزین تست هیدرواستاتیک برای بازرسی این مخازن شد.

اما در کشور ما و در حال حاضر، بدلایل متعددی که در ادامه به ان اشاره می شود، تست هیدرواستاتیک بعنوان تست دوره ای در حال اجرا  می باشد و هنوز از قابلیت های فراوان تست آلتراسونیک در بازرسی ادواری این سیلندرها استفاده نمی گردد.

 

 دلایل عدم استفاده از تست آلتراسونیک در بازرسی ادواری 

 

– آشنایی کامل با تست آلتراسونیک خصوصا سیستم های تست آلتراسونیک اتوماتیک وجود ندارد.

– قیمت بالای نمونه های خارجی این تجهیزات

– حمایت و خدمات پس از فروش توسط فروشندگان خارجی این محصول از سیستم های فروخته شده در داخل ایران صورت نمی گیرد.

– تکنولوژی ساخت این تجهیزات در داخل کشور تا کنون وجود نداشته است. (لازم به ذکر است که شرکت پژواک رایان با دستیابی به فناوری التراسونیک و بومی سازی آن در داخل کشور موفق به ساخت این سیستم و نصب آن در کارخانه تولید مخزن آسیاناما شده است)

 

رضایت نامه سیستم التراسونیک بازرسی مخازن CNG

 

هم اکنون بدلیل استفاده عموم مردم از این مخازن و خطرات ناشی از آن و نیز در اکثر موارد ناآگاهی مردم از این خطرات، انجام تست دقیق و به موقع دوره ای این مخازن، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد. اگر این بازرسی ها به درستی انجام نپذیرد و تمامی عیوب مخزن در طی این تست کشف نگردد، پیامدهای اسف بار جانی و مالی رخ می دهد و در درازمدت می تواند به یک چالش ملی تبدیل گردد.

مقایسه تست آلتراسونیک و هیدروستاتیک در بازرسی ادواری مخازنCNG

 

مقایسه تست آلتراسونیک و هیدروتست در بازرسی ادواری مخازنCNG

 

مزایای سرمایه گذاری جایگزینی سیستم تست آلتراسونیک بجای سیستم تست هیدروستاتیک در بازرسی ادواری  مخازن

 

مزایای سرمایه گذاری جایگزینی سیستم تست آلتراسونیک بجای سیستم تست هیدرواستاتیک در بازرسی ادواری مخازن

نحوه انجام تست آلتراسونیک مخازن CNG باز شونده

 
 

تست آلتراسونیک پرکاربردترین روش در زمره تست های غیر مخرب می باشد. این تست به منظور شناسایی و تشخیص عیوب سطحیَ و داخلی، ضخامت سنجی قطعات بدون تخریب آنها در زمانهای قبل، حین و پس از تولید و یا در حین سرویس دهی استفاده می گردد.

 

محدوده شنوایی انسان، امواج صوتی با فرکانس بین ۲۰ هرتز تا ۲۰ کیلو هرتز بوده و این در حالیست که فرکانس مورد استفاده در تست آلتراسونیک بین 0/5 تا ۲۵ مگاهرتز میباشد.

در تست التراسونیک، امواج فراصوت با فرکانس بالا و با دامنه کم، توسط یک ترانسدیوسر (پراب) وارد قطعه تحت تست می شود. در صورت برخورد عمود این امواج با ناپیوستگیهای موجود در قطعه، بخشی از انرژی ارسالی به سمت ترانسدیوسر بازتاب می گردد. امواج بازتاب شده توسط همان پراب فرستنده و یا پراب دیگری، دریافت شده و به پالس های الکتریکی تبدیل می گردد و نهایتاً روی صفحه نمایش A-Scan و به صورت یک سیگنال عمودی ظاهر می گردد. اپراتور با توجه به موقعیت سیگنال روی محور افقی صفحه، ارتفاع و شکل ظاهری این سیگنال، به اطلاعات مختلفی از جمله نوع، مکان، عمق و ابعاد ناپیوستگی و ضخامت قطعه پی می برد.

 

عیوب موجود در مخازن CNG

برخی از عیوبی که در این گونه مخازن وجود دارند، عیوبی هستند که در حین تولید این مخازن ایجاد گردیده و بدلایلی در حین بازرسی در کارخانه تولید کننده کشف نشده اند. برخی دیگر نیز در حین سرویس دهی این مخازن بدلیل اعمال تنش های مکرر و خوردگی داخل مخزن در اثر مرور زمان ایجاد می گردد.

 

عمده این عیوب شامل انواع ترک های سطحی و داخلی، Pit ها، خراش ها وکاهش ضخامت در اثر خوردگی است که به شدت خطرناک می باشند. این گونه عیوب خصوصا ترک ها، به مرور زمان رشد کرده و باعث انفجار و تخریب مخزن می گردد. اینگونه عیوب در هرقسمتی از بدنه مخزن و دیواره داخلی و خارجی مخزن امکان ایجاد دارند.

 

عیوب مخازن CNG در بازرسی ادواری جایگاه CNG

 

بدون شک، در کنار تمامی مزایای تست آلتراسونیک، نسبت به تست هیدرواستاتیک که در بالا به آنها اشاره گردید، شناسایی تمامی این عیوب توسط تست آلتراسونیک، چه در سطح داخلی و چه در سطح خارجی این مخازن، از شاخصه های بارز و انکار نشدنی این روش است. این در حالیست که تست هیدرواستاتیک قادر به شناسایی هیچ یک از این عیوب نمی باشد.

 

در تصاویر ذیل نمونه هایی از ترک های موجود در دیواره داخلی مخازن CNG به تصویر کشیده شده است که این مخازن تست هیدرواستاتیک را بخوبی پاس نموده اما در تست  آلتراسونیک این ترکها شناسایی گردیده اند.

 

ترک مخازن CNG شناسایی شده در بازرسی ادواری مخازن CNG

شناسایی عیوب مخزن CNG با روش آلتراسونیک اتوماتیک

 

در تست آلتراسونیک این مخازن، پرتو فراصوتی در سه جهت عمود با زاویه صفر درجه، موازی با محور مخزن با زاویه 45 درجه و عمود بر محور مخزن با زاویه 45 درجه به داخل دیواره مخزن تابانده می شود و پس از برخورد به عیوب در سطح داخل و خارج، این امواج بازتابنده شده و به صورت سیگنال در صفحه دستگاه نمایش داده می شوند.

امواجی که در جهت عمود با زاویه صفر درجه تابانده می شوند، قادر به ضخامت سنجی و شناسایی خوردگی ها می باشند.

 

شناسایی عیوب مخزن CNG

 

سری دیگر از امواجی که موازی با محور مخزن با زاویه 45 درجه تابانده می شوند، قادر به شناسایی عیوب عرضی و محیطی مخزن می باشند.

 

شناسایی عیوب عرضی مخزن CNG

 

دسته ای از امواجی که عمود بر محور مخزن با زاویه 45 درجه تابانده می شوند، قادر به شناسایی عیوب طولی مخزن می باشند.

 

شناسایی عیوب طولی مخزن CNG به روش التراسونیک

 

برای انجام تست آلتراسونیک دقیق و سریع این مخازن و سیلندرها، از یک سیستم آلتراسونیک 5 کانال تا 15 کانال استفاده می گردد که قادر به تست کامل بدنه استوانه ای مخزن و شناسایی انواع عیوب طولی و عرضی، داخلی و خارجی و ضخامت سنجی و تعیین میزان خوردگی می باشد.

بدلیل حساسیت بیشتر، تست به روش غوطه وری و با تکنیک Water jet انجام می گیرد که در آن همگی پراب ها در داخل یک کفشک قرار می گیرد و فاصله بین مخزن و پراب ها با فشار آب پر می گردد. شیر مخزن در این سیستم نیاز به باز شدن ندارد و قبل از تست کاملا بسته می شود تا از ورود آب به داخل مخزن و نیاز به خشک نمودن داخل مخزن جلوگیری شود.

 

سیستم تست التراسونیک بازرسی مخزن CNG

 

در این روش، ابتدا مخزن بر روی یک سیستم روتاری قرار می گیرد سپس کفشک پراب ها بر روی مخزن قرار گرفته و مخزن شروع به چرخش می نماید. پراب ها در حین چرخش مخزن، به طور کامل محدوده تست را به صورت اتوماتیک اسکن می نمایند. پراب های مورد استفاده در این سیستم از نوع غوطه وری ضدآب با فرکانس 5 مگاهرتز می باشند.

این سیستم نیاز به فونداسیون ثابت نداشته و قابل حمل بوسیله یک مینی بار می باشد. لذا می توان از یک دستگاه، در شهرها و استان های مختلف و همجوار استفاده نمود.

 

از طرف دیگر این سیستم قابلیت تست 35 تا  50 مخزن در ساعت یا به عبارتی  280 تا  400 مخزن در هر شیفت کاری 8 ساعته را توسط دو اپراتور را دارا می باشد.

 

ارائه گزارش  دیجیتال کامل تست با ذکر شماره مخزن، تاریخ تست، نام شرکت تست کننده، تعداد عیوب شناسایی شده داخل مخزن، استریپ چارت ویژه با سیگنال های حاصل از عیوب به همراه تصویر C-Scan از مخزن مورد تست، از دیگر مزایای این سیستم  می باشد.

 

در تصویر C-Scan، سطح گسترده مخزن به تصویر کشیده شده و هر نوع عیب داخلی اهم از طولی و عرضی، داخلی و خارجی و یا کاهش ضخامت خارج از رنج، با رنگی متفاوت نمایش داده می شود و مختصات دقیق عیوب، توسط نرم افزار دستگاه قابل ارائه می باشد.

 

error: امکان کپی وجود ندارد